"Schody" - akcja artystyczna zorganizowana przez Galerię Labirynt

„Schody” to akcja artystyczna zorganizowana w przestrzeni miejskiej Kijowa przez lubelską Galerię Labirynt i Instytut Polski w Kijowie. W dniach 19-20.09.2014 na ulicy Iwana Franki odbędą się działania artystów z Polski i Ukrainy: Janusza Bałdygi, Elżbiety Jabłońskiej, Jadwigi Sawickiej, grupy R.E.P. oraz TanzLaboratorium.

 Celem akcji jest nawiązanie komunikacji artystycznej między artystami z Polski i Ukrainy oraz mieszkańcami miasta. Chcielibyśmy, aby sztuka, wychodząc poza galerię w otwartą przestrzeń miasta, zachęcała do namysłu nad jej rolą, pobudzała do refleksji, stała się bliższa publiczności. Zaproszeni artyści wykonają działania efemeryczne, które wpiszą się w sytuację ulicy i pozwolą inaczej spojrzeć na otoczenie. Każdy z zaproszonych artystów zaprezentuje inną strategię artystyczną, odbędą się akcje zarówno indywidualne, jak i grupowe. Działania artystów wpiszą się w  tkankę miasta, tak by jej nie naruszać, nie rozbijać struktury zastanego krajobrazu, a jedynie wydobywać jego cechy i ujawniać znaczenia.

Organizowanie wydarzeń artystycznych, podczas gdy w Ukrainie Wschodniej giną ludzie, bierze się z przekonania, że w trakcie wielkiego napięcia i wysiłku można również proponować zachowania inne niż czysto użytkowe i praktyczne. Sztuka tym bardziej nie służy rozrywce, lecz samopoznaniu.

Program wydarzeń:

19 września / piątek
godz. 16.30 TanzLaboratorium – akcja w przestrzeni ulicy Iwana Franki
godz. 17.30 spotkanie z autorką idei „Poręczy” Elżbietą Jabłońską i autorem projektu Iwanem Melnyczukiem, biblioteka im. Adama Mickiewicza

20 września / sobota
godz. 17.00 R.E.P., Janusz Bałdyga – akcje w przestrzeni ulicy Iwana Franki. Po performances spotkanie z artystami w bibliotece im. Adama Mickiewicza

Inspiracja
Inspiracją projektu „Schody” był pomysł Elżbiety Jabłońskiej, polegający na wymianie zniszczonej poręczy biegnącej wzdłuż schodów znajdujących się u zbiegu ulic Iwana Franki i Jarosławiw Wał. Poręcz zmieni się w obiekt artystyczny. Artystka pomyślała o wzmocnieniu jej pierwotnych funkcji jako obiektu związanego z bezpieczeństwem – można się o niego oprzeć, można się na nim ogrzać, oddziela, chroni przed ruchliwą ulicą i pośliźnięciem. Jest związany z ludźmi, którzy mieszkają i chodzą. „Poręcz” odnosi się do życia ludności cywilnej w mieście, ale o poręcz opierają się również działacze kultury, którzy podczas Majdanu zimą 2014 okupowali mieszczące się tu Ministerstwo Kultury Ukrainy, jak i starzy i nowi urzędnicy ministerialni.
Nowa Poręcz jeszcze nie istnieje, ale już włożono w nią wiele pracy. Iwan Melnyczuk – architekt i artysta zajmuje się konstrukcją, planowaniem, wyborem materiałów i – wspólnie z IP- kontaktem z władzami. Sześcioro literatów i literatek: Sofija Andruchowycz , Łeś Bełej, Tania Malarczuk, Dzwinka Matijasz, Ostap Sływyńskij i Ołeksandr Uszkałow napisało wiersze z myślą o tym, że zostaną one wygrawerowane na poręczy specjalnie zaprojektowaną czcionką.
Więcej o projekcie poręczy będzie można się dowiedzieć na spotkaniu z Elą Jabłońską, które odbędzie się 19 września o godz. 17.30 w bibliotece im. Adama Mickiewicza.

Artyści zaproszeni do udziału w projekcie „Schody”:

Janusz Bałdyga należy do grona najważniejszych polskich artystów performance. Sztuką performance zajmuje się od początku lat 80. Zajmował się również rysunkiem, jest autorem obiektów, instalacji, działań ulicznych i realizacji przestrzennych. Członek interdyscyplinarnej grupy Akademia Ruchu. Od 2010 roku jest kierownikiem Pracowni Sztuki Performance na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Od wielu lat prowadzi autorski program warsztatów performance w Polsce i zagranicą. Jest jednym ze współautorów koncepcji Szkoły performance, która odbywa się w ramach Dni Sztuki Performance we  Lwowie.
W Kijowie artysta wykona performance w przestrzeni ulicy Iwana Franki.

Jadwiga Sawicka zajmuje się malarstwem, fotografią, wykonuje obiekty i prace w przestrzeni publicznej. Jej obrazy od końca lat 90. operują słowami i zdaniami zaczerpniętymi ze środków masowego przekazu i określane są jako „malarstwo pisane”. Poprzez swoje instalacje w przestrzeni galerii i poza nimi, artystka stara się zachęcić odbiorcę do refleksji nad życiem w „epoce informacji”, gdyż jak tłumaczy problemem współczesnego człowieka nie jest brak wiadomości, ale trudna do zniesienia lawina komunikatów walczących o jego uwagę.
W ramach projektu „Schody” artystka zaprojektowała billboard „Jeszcze jeden wysiłek”, który będzie prezentowany na ul. Iwana Franki przez cały wrzesień.
Artystka o swojej pracy: Jeszcze jeden wysiłek można traktować jako arbitralnie przycięty cytat („Francuzi, jeszcze jeden wysiłek, jeśli chcecie stać się republikanami”), ze wszystkimi historycznymi kontekstami: rewolucja 1789, de Sade, rewolucja permanentna. Można się też od tego kontekstu oderwać i traktować te słowa jako dosłowne wyzwanie, jednocześnie ponaglające i dające nadzieję na osiągnięcie bliskiego już celu.

Elżbieta Jabłońska artystka czuje się swobodnie w różnych dziedzinach sztuki, tworzy instalacje, performance, akcje społeczne, uprawiała również malarstwo, rysunek, grafikę, fotografię. Jak sama mówi, jej twórczość jest często ironicznym komentarzem do sytuacji i statusu kobiet w Polsce. Znana jest przede wszystkim z takich realizacji jak billboardy „Supermatka” z cyklu „Gry domowe”, czy akcje zatytułowane „Przez żołądek do serca” wielkie uczty inicjowane w czasie różnych wydarzeń artystycznych w przestrzeniach galerii sztuki i poza nimi.
Artystka o projekcie „Poręcz”: poręcz, która spełnia rolę wsparcia w trakcie przemierzania kijowskiego śródmieścia stanie się wsparciem wielowątkowym, zarówno na poziomie fizycznym jak i duchowo-mentalnym. Być może wpłynie również na lepszy odbiór sztuki współczesnej przez przypadkowego odbiorcę, uatrakcyjni dzielnicę, w której się znajduje, a także będzie „namacalnym” dowodem współpracy polsko-ukraińskiej.

R.E.P. (Rewolucyjna Eksperymentalna Przestrzeń) to grupa, którą tworzy sześć osób: Olesia Chomenko, Ksenia Hnyłycka, Nikita Kadan, Żanna Kadyrowa, Wołodymyr Kuznecow, Lada Nakoneczna. Artyści zajmują się tematyką społeczną i polityczną, za swój cel, jak deklarują, obrali tworzenie nowej ukraińskiej sztuki, propagowanie jej i budowanie środowiska artystycznego. R.E.P. powstała podczas Pomarańczowej Rewolucji (2004), kiedy to jej członkowie zaczęli wspólnie organizować uliczne akcje – eksponując wielkie malowidła na płótnach, będące komentarzem ówczesnych przemian politycznych. Pierwsza wystawa grupy odbyła się w Centrum Sztuki Współczesnej w Kijowie w 2005 roku, a w kolejnych latach doszło do serii akcji w przestrzeni publicznej podczas których artyści parodiowali styl autoreklamowych kampanii, urządzanych przez postpomarańczowe ruchy polityczne. R.E.P. zrealizowała też serię filmów dokumentalnych o oficjalnych ukraińskich instytucjach kultury, które próbują zaadaptować sowiecki model relacji między kulturą a państwem do postsowieckiej rzeczywistości.

TanzLaboratorium – niezależna grupa artystów działających na pograniczu teatru i performance, założona w 2001 roku przez Larysę Venediktovą. Istotnymi dla działań grupy są czas oraz przestrzeń – zastana, przypadkowo napotkana lub świadomie wybrana. Ciało posiadające świadomość samego siebie i odrębną wyobraźnię jest dla aktorów TanzLaboratorium głównym środkiem wyrazu. Ciało nie jest używane jako narzędzie, ale występuje w roli „autora” danego obrazu oraz kluczowego czynnika w procesie myślenia. Działanie fizyczne postrzegane jest jako metoda analizy krytycznej, a taniec – poprzez zgłębianie jego odbioru – staje się sposobem myślenia.
Grupa wykona performance w przestrzeni ulicy Iwana Franki pt.”We are watching you (Khorovod*)”
*Khorovod (Russ., Ukr.) to połączenie tańca w kręgu i chóralnego śpiewu, obyczaj praktykowany w krajach słowiańskich.

Informacja przesłana przez Galerię Labirynt.